معنای سوره :
کلمه سوره از «سور» گرفته شده و به معنی رفعت و منزلت است .
حصار و دیواره شهر را نیز «سور» می گویند .
« سوره بخشی از قرآن است و مانند شهری است که حصار و دیواره آن را از قسمت های دیگر جدا می کنند . »
وقتی آیات قرآن تدریجاً بر رسول خدا (ص) نازل می شد ، دستور می دادند درجاهای مخصوص خود و در ضمن سوره ها قرار داده شوند و این دستور طبق وحی دریافتی بود .
علت و مأخذ نامگذاری سوره های قرآن :
تمام سوره های قرآن همزمان با حیات رسول خدا (ص) دارای نام و عنوان بوده اند که از طریق وحی مشخص می گردید .
نامگذاری همه سوره ها به دستور رسول خدا (ص) انجام می گرفت در عین حال نام هر سوره با متن آن مناسبت و بستگی دارد . هر سوره ای نامی دارد و بسیاری از سوره ها هر کدام چند نام دارند که به صورت کامل الفبایی در صفحه 14 کتاب نوشته شده است .
در علّت نامگذاری :
گاهی برای نامگذاری سوره های قرآن از مراحل گوناگون مادّه و انرژی استفاده شده مانند : نور ، دخان ، رعد ، حدید و ...
گاهی به مساکن کوچک و بزرگ از یک اتاق تا کشوری بزرگ مثل : حُجرات ، طور ، بلد ، سبأ ، روم .
گاهی به نام حیوانات مانند : بقره ، نمل ، عنکبوت ، فیل ، عادیات .
موجودات بالاتر از جن و انس و گاه بالاتر و مهمتر ، سوره به نام برگزیده زنان جهان : حضرت مریم و سوره دیگر به نام پدرسیده زنان عالم : حضرت محمد (ص) که معرف بهترین پیامبران و رحمه للعالمین است .
نکته ای که در برگزیدگی و بزرگواری قرآن چشمگیر است این که همیشهه نوع اصلی برای نامگذاری انتخاب شده : « نمل » مورچه ای که با نبی الله حضرت سلیمان (ع) هم سخن می شود و «نحل » که از « کل الثّمرات» فرآورده ای به نام عسل شفابخش و دارای عناصر مفید در اختیار بشریت می گذارد و به همین منوال چون به سوره ه ای می رسد «انسان » نام ، نمونه اعلای انسانیت را برگزیده که چون به افطار نشست و ازسائلی و شب بعد از یتیمی و شب آخر از اسیری فریاد گرسنگی شنید با انکه اطعام کننده از آنها گرسنه تر بود غذایش را به آنها داد . و آن انسان که « لوجه الله » اطعام کرد به اتفاق شیعه و سنی کسی جز علی (ع) نبود .